روستای یارند، از توابع بخش مرکزی شهرستان نطنز در استان اصفهان، با مختصات جغرافیایی 51 درجه و 41 دقیقه طول شرقی و 33 درجه و 35 دقیقه عرض شمالی، و در فاصله 155 کیلومتری از شهر اصفهان واقع شده است.
قدمت این روستا به بیش از ۲۲۰۰ سال میرسد. ارتفاع آن از سطح دریا 1820 متر و آب و هوای آن نیز گرم و خشک است. کوههای سیاه در شمال، کپه نخل در جنوب شرقی و شابزندون در شمال غربی روستا قرار دارند. پنج رشته قنات قدیمی، دو درخت کهنسال، مساجد متعدد (11 مسجد) و دو حسینیه آن، از رونق این روستا در ادوار گذشته حکایت میکنند.
نقل است در زمان گذشته و هنگام ساخت جاده پل هنجن به ابیانه که تنها راه دسترسی به روستا محسوب میشود، در روبروی قبرستان فعلی روستای یارند، که به سرمزار مشهور است، قبرهایی مشاهده شدند که جهت آنها بر خلاف جهت قبرهای اسلامی بود و این ظن را تقویت کرد که زمانی ساکنان این روستا زردشتی بوده اند.
مسجد جامع روستا، در سال ۱۳۴۰ هجری شمسی بازسازی شده است. منبر موجود در این مسجد، حدودا ۸۵۰ سال قبل بنا شده که تاریخ ساخت آن بر روی منبر حک شده است.
در مرکز اصلی روستا، که تو ده نامیده میشود، دو اصل چنار با عمر بیش از ۱۵۵۰ سال وجود دارند. در همان مکان، آب انبار با قدمت بیش از ۳۸۰ سال، چهت دخیره آب در زمان خشکسالی ساخته شده است. همچنین درخت چنار دیگری با قدمت زیاد در مصلای روستا وجود دارد. گردشگران و طبیعت دوستان بسیاری از این درختها دیدن میکنند.
در ایام سوگواری ماه محرم و روزهای تاسوعا و عاشورا، از یک نخل استفاده می شود که محل نگهداری آن در حسینیه روستای یارند است و طبق تاریخ حک شده به زبان عربی بر روی یک لوج چوبی بر روی آن، زمان ساخت این نخل، سال ۱۱۱۱ هجری قمری عنوان شده است.
پنج رشته قنات در روستا جریان دارند که ضمن رونق زراعت و باغداری، از جاذبههای گردشگری روستا نیز به شمار میروند و در ایام مختلف سال گردشگران بسیاری را به سوی خود جلب میکنند.
دیگر اثر قدیمی یارند قلعهای است که هر فرد در آن یک اتاق به عنوان انباری داشته است.
مردم روستای یارند، به زبان فارسی با لهجه خاص سخن میگویند و مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. جمع بسیاری از اهالی روستا، از افراد موفق جامعه، و از نخبگان، فرهیختگان و دارای مدارج عالی تحصیلی کشور بشمار می روند.
شهر نَطَنز، مرکز شهرستان نطنز، از شهرهای تاریخی ایران است که در استان اصفهان و در میانه راه کاشان به اصفهان در دامنه کوهستان کرکس و در شمال باختری اردستان واقع است. سفر به شهر نطنز، از راه جاده قدیم کاشان - نطنز و اصفهان - نطنز و هم چنین آزادراه تهران - نطنز - اصفهان و جاده ترانزیت تهران جنوب امکان پذیر است. دسترسی به روستای یارند، از طریق آزادراه تهران - اصفهان و از طریق جاده نطنز و مسیر فرعی آسفالته روستای ابیانه میسر است.